Müteselsil Sorumluluk Nedir?

Müteselsil sorumluluk, anlamı itibariyle zincirleme borç sorumluluğu olarak tanımlanabilir. Bir borç ya da zararın birden fazla kişinin sorumluluğunda iken; borçlulardan birinin borcun sorumlu olduğu payını ödemek yerine borcun tamamını ödemekle yükümlü haline gelmesidir. Borcun bir kısmını değil, tamamını ödeyen kişi müteselsil sorumlu kişidir. Eğer borcun tahsilatı için birden fazla müteselsil sorumlu var ise; alacaklı, tüm müteselsil sorumlular arasından istediği kişiye borcun tamamını tahsil ettirme hakkına sahiptir. Ekstra bir durum olarak müşterek sorumluluk da söz konusu ise; alacaklı, borcun tamamını tahsil edene kadar dilediği borçludan istediği kadar para talep edebilmektedir.

Müteselsil Sorumluluk Doğuran Sebepler Nelerdir?

Müteselsil sorumluluk doğuran sebepler, T.C Borçlar Kanunu’nun 61. maddesinde belirtilmiştir. Bu sebepler şunlardır: 1.Aynı Sebepten Doğan Müteselsil Sorumluluk: Birden fazla kişinin, birlikte aynı zarara neden olmaları durumunda aynı sebepten doğmasıyla meydana gelir. Bahsi geçen aynı sebep, bir kusur ya da sözleşmeden kaynaklı olabilmektedir. •Kusur Sorumluluğuna Dayanan Tazminat Yükümlülüğü: Kusur sorumluluğuna dayanan tazminat yükümlülüğünde bahsedilen kusur, birden çok kişinin ortak kusuru olabileceği gibi birbirinden bağımsız kusuruna da dayanabilir. •Ortak Kusura Dayanan Tazminat Yükümlülüğü: Mevcut kusura sebep olan kişilerin birbirlerinden haberdar oldukları, zarara birlikte neden oldukları ve zararın tek olduğu durumlardan doğan yükümlülük çeşididir. •Bağımsız Kusura Dayanan Tazminat Yükümlülüğü: Mevcut kusurun bir iş birliği bağlamında değerlendirilmediği, zarara sebep olan kişilerin birbirlerinden bağımsız hareket ettikleri yükümlülük çeşididir. •Kusursuz Sorumluluğuna Dayanan Tazminat Yükümlülüğü: Birden çok zarar veren ve birbirinden bağımsız farklı sorumluluk türleri nedeniyle doğan yükümlülük çeşididir. •Sözleşme Sorumluluğuna Dayanan Tazminat Yükümlülüğü: Belirli koşulların sağlanması ile esasen sözleşmeye ya da kanuna göre tarafların müteselsil sorumlu oldukları yükümlülüktür. 2.Çeşitli Sebeplerden Doğan Müteselsil Sorumluluk: Aynı kusurun doğurduğu farklı sorumlulukların zincirleme şekilde diğer yükümlüleri etkileyebildiği durumlar teşkil edilmektedir. Bu hususta, birden çok zarar veren kişilerden biri aynı zararı haksız fiil, diğeri sözleşmeye bağlı, bir diğer kişi ise özen ya da tehlike sorumluluğu adı altında zararı karşılamakla yükümlü olur.

Müteselsil Kefil Nedir?

Müteselsil kefil, bir borcun ödenmemesi durumunda, borcu asıl borçlu yerine ödemek zorunda olan kefil için verilen addır. Müteselsil kefili, tıpkı bir borçlu gibi borcun ödenmesi sorumluluğunu alan kişidir. Müteselsil kefalette borçlulardan birisi, kendi payına düşen meblağdan fazla ödeme yaparsa alacaklıya halef olmaktadır. Böylece payını aşan kısım, diğerlerine rücu edebilmektedir. Müteselsilen borçlu olmak istemeyen kişiler gerçek ve tüzel kişilerle bunu göz önünde bulundurarak sözleşme imzalamalıdır. Sözleşmede müteselsil sorumluluk maddesi var ise, alacaklı için bu hak kendiliğinden doğar.

Müşterek Sorumluluk Nedir?

Müşterek sorumluluk, müteselsil sorumluluğun tam zıttıdır. Müşterek sorumluluğa göre; ortada birden fazla kişinin ödemekle yükümlü oldukları bir borç söz konusuysa bu borcu ödemek yalnızca bir kişinin sorumluluğunda olamaz ve borç kişi sayısına göre pay edilerek tahsil edilir. Bu yükümlülüğe istinaden 5 kişinin sorumlu olduğu 5.000 TL’lik bir borç söz konusuysa, borcu ödemekle sorumlu olan her 5 kişi 1.000 TL ödemelidir.

Müteselsil Sorumluluk ile Müşterek Sorumluluk Arasındaki Fark Nedir? 

Müteselsil sorumluluk ile müşterek sorumluluk arasındaki temel fark şöyledir. Müteselsil sorunlulukta iki veya daha fazla borçlu, borcun tamamından sorumludur. Müşterek sorumlulukta ise borçlular, sadece borcun bir kısmından sorumlu tutulabilir. Müteselsilen borçlu olmak istemeyen kişiler gerçek ve tüzel kişilerle bunu göz önünde bulundurarak sözleşme imzalamalıdır. Sözleşmede müteselsil sorumluluk maddesi var ise, alacaklı için bu hak kendiliğinden doğar.

Müşterek Borçlu Müteselsil Kefil Nedir?

Bir sözleşmeden ötürü herhangi bir şahsın, alacaklı kişiye bir borcu varsa ve bu borcu ödemezse şahıs hakkında borcun tahsilatı için kanunu bir takip süreci başlatılmaktadır. Ancak yapılan bu takip işlemine göre borçlu kişi ödemesi gereken borcun tamamını ödemediyse, borcun tahsilinden borçluya kefil olan kişi sorumlu tutulmaktadır. Sözleşme imzalayarak kefil olan kişi, borç ödenmediğinde kanunen kefil olduğu kişinin borcunun tamamını ödemeyi kabul etmiş sayılmaktadır. Borç ödenmediğinde ise asıl borçluya uygulanacak yasal takip ve yaptırımlar kefile de uygulanacaktır. Eğer yapılan kefillik sözleşmesinde “Müşterek borçlu müteselsil kefil” ibaresi geçmekte ise, yasal olarak asıl borçlu kişi ile kefil olan kişi borcun ödenmesi hususunda eşit sorumluluğa sahip sayılmaktadır. Bu nedenle tahsilat sürecini hızlandırmak amacıyla, önce asıl borçluya yasal takip işlemi başlatılmadan direkt kefil kişi ile tahsilat ve hukuki yaptırım süreci başlatılabilmektedir.

Kefil ile Müteselsil Kefil Farkı Nedir?

Kefillik, borçlu kişi borcunu ödemediğinde, borcun tahsilinden ona kefil olan kişi sorumlu tutulmasıdır. Ancak müteselsil kefillikte, borcu ödemekle yükümlü olan asıl borçlu ile kefil aynı konumdadır. Herhangi bir tahsilat sorunu çıktığında, müteselsil kefil de tıpkı asıl borçlu gibi birinci dereceden yükümlülüğe tabi tutulabilir. Yani tahsilat için asıl borçlu ile iletişime geçilmeksizin direkt müteselsil kefilden de tahsilat sağlanabilir.