2024 Yılı İçin VUK Kapsamında Uygulanacak Cezalar ve Güncellenen Hadler 

2024 yılında Vergi Usul Kanunu (VUK) kapsamında uygulanacak cezalar ve güncellenen hadler, vergi mükellefleri için büyük önem taşımaktadır. Bu yazıda, 2024 yılı için belirlenen yeni ceza tutarları ve hadler detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Hem vergi işlemleri hem de mali yükümlülükler açısından mükelleflerin dikkat etmesi gereken bu değişiklikler, çeşitli alanlarda karşılaşılabilecek mali cezaları ve sınırları kapsamaktadır. Yazımızın devamında, bu değişikliklerin ne anlama geldiği ve işletmeler üzerindeki olası etkileri üzerinde durulacaktır. 

 

Vergi Usul Kanunu Nedir? 

Vergi Usul Kanunu (VUK), Türkiye'deki vergi sisteminin temel taşlarından biridir. 1961 yılında yürürlüğe giren bu kanun, vergi mükelleflerinin ve vergi idaresinin uyacağı kuralları belirler. VUK, vergilendirme süreçlerini standartlaştırarak vergi sisteminin adil, şeffaf ve tutarlı bir şekilde işlemesini sağlar. Vergi beyannamelerinin hazırlanması, vergi denetimlerinin yürütülmesi, defter ve belge düzenleme yükümlülükleri gibi birçok önemli konu bu kanun kapsamında düzenlenmiştir. Ayrıca, vergi ile ilgili çeşitli işlemler sırasında uyulması gereken usul ve esaslar, VUK ile belirlenir. 

Vergi Usul Kanunu, sadece vergilendirme süreçlerinin düzenlenmesiyle kalmaz, aynı zamanda vergi mükelleflerinin haklarını koruma amacı güder. Kanun, vergi işlemlerinde yapılan hatalar, usulsüzlükler ve vergi kaçakçılığı gibi durumlar için çeşitli cezai yaptırımlar öngörür. Bu sayede, vergi mükelleflerinin doğru ve dürüst bir şekilde vergi yükümlülüklerini yerine getirmeleri teşvik edilir. Vergi idaresi ise, bu kanun sayesinde görevlerini daha etkin bir şekilde yerine getirebilir ve vergi sisteminin güvenilirliğini artırabilir. VUK, vergi hukuku alanında temel bir referans noktası olup, vergi mükellefleri ile vergi idaresi arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinde kritik bir rol oynar. 

 

Vergi Usul Kanunu kapsamında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Vergi Usul Kanunu (VUK) kapsamında dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar şunlardır:

  1. Defter Tutma ve Belge Düzenleme Zorunluluğu: Vergi mükellefleri, faaliyetlerine uygun defterleri tutmak ve tüm işlemlerini belgelemek zorundadır. Defterlerin yasal sürelerde tutulması, belgelerin eksiksiz ve doğru şekilde düzenlenmesi, vergi incelemelerinde büyük önem taşır. Yanlış veya eksik belge düzenleme usulsüzlük cezasına yol açabilir.

  2. Vergi Beyannamelerinin Doğru ve Zamanında Verilmesi: Vergi beyannamelerinin doğru, eksiksiz ve zamanında verilmesi, vergi mükelleflerinin en temel sorumluluklarından biridir. Beyanname verme sürelerini kaçırmak veya yanlış beyanda bulunmak, cezai yaptırımlara neden olabilir.

  3. Elektronik Beyanname ve Belgelerin Kullanımı: Günümüzde birçok vergi işlemi elektronik ortamda yürütülmektedir. E-fatura, e-defter, e-arşiv gibi elektronik belgelerin düzenlenmesi, ilgili mevzuata uygun olarak yapılmalıdır. Elektronik beyanname ve belgelerin verilmemesi durumunda ciddi cezalarla karşılaşılabilir.

  4. Amortisman ve Şüpheli Alacaklar: VUK kapsamında, amortisman ayırma ve şüpheli alacakların muhasebeleştirilmesi gibi işlemler belirli kurallara tabidir. Amortisman ayırırken, yasal sınırların üzerinde hareket edilmemesi ve şüpheli alacakların doğru şekilde muhasebeleştirilmesi önemlidir.

  5. Vergi İncelemelerine Hazırlıklı Olma: Vergi mükellefleri, vergi denetimlerine her zaman hazır olmalıdır. Defter ve belgelerin yasal süresi boyunca saklanması ve gerektiğinde denetim için sunulabilir olması gerekmektedir. Vergi incelemelerinde eksik veya hatalı bilgi vermek, mükellefler için olumsuz sonuçlar doğurabilir.

  6. Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezaları: VUK, usulsüzlük ve özel usulsüzlükler için çeşitli cezalar öngörmektedir. Bu cezalar, vergi mükelleflerinin yasal yükümlülüklerini ihlal etmesi durumunda uygulanır. Mükelleflerin, bu cezalarla karşılaşmamak için kanuna tam uyum göstermesi önemlidir.

  7. Vergi Uzlaşması: Vergi mükellefleri, vergi uyuşmazlıkları durumunda uzlaşma yoluna gidebilirler. Ancak uzlaşma süreci, belirli sınırlar ve kurallar dahilinde yürütülür. Tarhiyat öncesi ve sonrası uzlaşma işlemlerinde, dikkat edilmesi gereken süreler ve koşullar vardır.

VUK kapsamında bu noktalara dikkat etmek, vergi mükelleflerinin hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi hem de olası cezai durumlardan kaçınması için kritik öneme sahiptir.

 

30 Aralık 2023 Tarihli ve 32415 Sayılı Resmî Gazete'de (2. Mükerrer) yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 556)” ile 2024 yılında uygulanacak olan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları ile çeşitli hadler ve tutarlar belirlenmiştir. 

Buna göre, 2024 yılında bazı cezalar ile hadler ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir: 

- Fatura düzenleme zorunluluğu ve amortisman ayırma limiti 6.900 TL 

- Şüpheli alacak limiti 14.000 TL 

- Sermaye şirketleri için I. derece usulsüzlük cezası 1.100 TL 

- Sermaye şirketleri için II. derece usulsüzlük cezası 580 TL 

- Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler dahil olmak üzere fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzunun verilmemesi, alınmaması, bu belgelerde gerçek tutardan farklı tutarların belirtilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt olarak düzenlenmesi, bu belgelerin hiç düzenlenmemiş sayılmasına ilişkin ceza 3.400 TL (Bir takvim yılı içinde her bir belge türü için kesilecek toplam ceza 1.700.000 TL) 

- Elektronik beyanname ve bildirimlerin verilmemesi durumunda birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı için uygulanacak ceza 11.800 TL 

- İzaha davet- Kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı 500.000 TL 

- Tarhiyat sonrası uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 23.000 TL üzeri 

- Tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 23.000 TL üzeri 

 

Vergi Usul Kanununda Yer Alan ve 1/1/2024 Tarihinden Geçerli Olmak Üzere Uygulanacak Olan Had ve Tutarlara İlişkin Liste

MADDE NO 

KONUSU 

2024 Yılında Uygulanacak Tutar (TL) 

MADDE 104 

İlanın şekli 

  

  

1- İlanın vergi dairesinde yapılması 

17.000 

3- İlanın; 

  

-  Vergi dairesinin bulunduğu yerde yayımlanan bir veya daha fazla gazetede ve bir internet haber sitesinde yapılması 

17.000-1.700.000 

-  Türkiye genelinde yayımlanan gazetelerden birinde ve bir internet haber sitesinde ayrıca yapılması 

1.700.000 ve üzeri 

4- İlanın; 

17.000 

- Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri açısından Gelir İdaresi Başkanlığının, diğerleri için ilgili idarenin resmi internet sitesinde ayrıca duyurulması 

MÜKERRER 

Tahakkuktan vazgeçme 

200 

MADDE 115 

MADDE 153/A 

Teminat tutan 

690.000 

MADDE 177 

Bilanço hesabı esasına göre defter tutma hadleri 

  

  

1- Yıllık; 

  

- Alış tutarı 

1.400.000 

- Satış tutarı 

2.000.000 

2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı 

690.000 

3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 

1.400.000 

MADDE 232 

Fatura kullanma mecburiyeti 

6.900 

MADDE 252 

Muhtarların karne tasdikinde aldığı harç 

20 

MÜKERRER MADDE 257 

Teminat tutan 

  

  

8- 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlar ile bu madde uyarınca bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretleri kullanma zorunluluğu getirilen ürünleri imal veya ithal edenlerden; 

  

-  Yeni işe başlayanlar 

44.000.000 

- Faaliyeti devam edenler 

440.000.000 

  

10- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununda tanımlı bulunan motorlu araç ticareti yapanlar 

100.000.000 

MADDE 313 

Doğrudan gider yazılacak demirbaş ve peştemallıklar 

6.900 

MADDE 323 

Şüpheli alacak tutarı 

14.000 

MADDE 343 

En az ceza haddi 

  

  

- Damga vergisinde 

87 

- Diğer vergilerde 

170 

  

  

  

MADDE NO 

KONUSU 

2024 Yılında Uygulanacak Tutar (TL) 

MADDE 352 

Usulsüzlük dereceleri ve cezaları (Kanuna bağlı cetvel) 

  

  

I inci derece usulsüzlükler 

  

1- Sermaye şirketleri 

1.100 

2- Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı 

660 

3- İkinci sınıf tüccarlar 

330 

4- Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi olanlar 

150 

5- Kazancı basit usulde tespit edilenler 

87 

6- Gelir vergisinden muaf esnaf 

40 

  

Hnci derece usulsüzlükler 

  

1- Sermaye şirketleri 

580 

2- Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı 

330 

3- İkinci sınıf tüccarlar 

150 

4- Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi olanlar 

87 

5- Kazancı basit usulde tespit edilenler 

40 

6- Gelir vergisinden muaf esnaf 

23 

MADDE 353 

Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması 

  

  

1- Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzunun verilmemesi, alınmaması, bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt olarak düzenlenmesi, bu belgelerin hiç düzenlenmemiş sayılması 

3.400 

- Bir takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza 

1.700.000 

2- Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca düzenleme zorunluluğu getirilen belgelerin düzenlenmemesi, kullanılmaması, bulundurulmaması, aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verilmesi, gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi, elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt olarak düzenlenmesi, hiç düzenlenmemiş sayılması 

3.400 

- Her bir belge nevine ilişkin olarak her bir tespit için toplam ceza 

170.000 

- Her bir belge nevine ilişkin bir takvim yılı içinde kesilecek toplam ceza 

1.700.000 

4- Hazine ve Maliye Bakanlığınca tutulma ve günü gününe kayıt edilme mecburiyeti getirilen defterlerin; bulundurulmaması, günü gününe kayıt yapılmaması, yetkililere ibraz edilmemesi ile levha bulundurma ve asma mecburiyetine uyulmaması 

1.700 

6- Belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının üretilmesine ilişkin kural ve standartlara uymayanlara 

40.000 

7- Kamu kuram ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerde kullanılma zorunluluğu getirilen vergi numarasını kullanmaksızın işlem yapanlara 

2.000 

  

  

  

MADDE NO 

KONUSU 

2024 Yılında Uvsulanacak Tutar (TL) 

  

8- Belge basımı ile ilgili bildirim görevini belirlenen sürede yerine getirmeyen ya da bildirimi eksik veya hatalı yapan matbaa işletmecilerine 

6.600 

- Bu bent uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek toplam özel usulsüzlük cezası 

1.300.000 

9- 4358 sayılı Kanun uyarınca vergi kimlik numarası kullanma zorunluluğu getirilen kuruluşlardan yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri, belirlenen standartlarda ve zamanda yerine getirmeyenlere 

8.700 

10- 127 nci maddenin (d) bendi uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığının özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen durmayan aracın sahibi adına 

6.600 

11-Tasdik raporu ibraz şartı getirilen mükellef adına 

  

Alt sınır 

230.000 

Üst snır 

2.300.000 

MADDE 355 

Damga Vergisinde 

  

  

- Her bir kâğıt için kesilecek özel usulsüzlük cezası 

14 

MÜKERRER MADDE 355 

Bilgi vermekten çekinenler ile 107/A, mükerrer 242, 256, 257, mükerrer 257 nci madde ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 98/A maddesi hükmüne uymayanlar için ceza 

  

  

- 86, 148, 149, 150, mükerrer 242, 256 ve 257 nci maddelerde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 257 nci maddesi ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 98/A maddesi uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlar 

  

1- Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 

11.800 

2- İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 

5.800 

3- Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 

3.000 

107/A maddesi uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlar: 

  

1- Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 

6.900 

2- İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 

3.400 

3- Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 

1.800 

-Mükerrer 257 nci maddenin birinci fıkrasının (8) ve (10) numaralı bentleri uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara (üst sınır) 

4.400.000 

- Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri flnans kurumlan veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayanlara bir takvim yılı içinde kesilecek toplam özel usulsüzlük cezası 

8.700.000 

MADDE 370 

İzaha davet 

  

  

- Kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutan 

500.000 

EK MADDE 1 

Uzlaşma limitleri 

  

Tarhiyat sonrası uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 

23.000 üzeri 

376 nci maddedeki indirim oranının %50 artırımlı uygulanacağı usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 

23.000 ve altı 

EK MADDE 11 

Tarhiyat öncesi uzlaşma limiti 

  

Tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 

23.000 üzeri 

Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz. 

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 556)