Lastikçi Dükkanınız Büyürken Vergi Sisteminizi de Yenileyin
Lastikçilik, otomotiv sektörünün vazgeçilmez hizmet alanlarından biridir. Lastik satışı, montaj, balans, rot ayarı, mevsimlik lastik değişimi gibi hizmetlerle hem araç sahiplerine hizmet eder hem de istikrarlı gelir sağlayan bir iş koludur. Küçük bir mahalle lastikçisi olarak başlayan işletmeniz, zamanla çok çeşitli lastik markaları satan, oto bakım hizmetleri veren ve hatta birden fazla şubesi olan büyük bir işletmeye dönüşebilir.
Bu büyüme sürecinde vergilendirme sisteminizin de güncellenmesi gerekir. Basit usul vergi sisteminden gerçek usul vergi sistemine geçiş, lastikçi işletmecileri için önemli bir adımdır.
Basit Usul Vergi Sistemi Nedir?
Basit usul, küçük ölçekli ticari faaliyetler için düzenlenmiş basitleştirilmiş bir vergilendirme yöntemidir. Lastikçi işletmeniz, yıllık gelir ve alış tutarları belirli sınırlar içinde kaldığı sürece bu sistemden yararlanabilir.
Bu sistemde karmaşık defter tutma zorunluluğu yoktur, sadece basit işletme defteri tutulur. Vergi hesaplaması da basittir; elde edilen gelir üzerinden sabit oranlar uygulanır.
Gerçek Usul Vergi Sistemi Nedir?
Gerçek usul, profesyonel muhasebe kayıtlarının tutulduğu, işletmenizin tüm gelir ve giderlerinin detaylı şekilde izlendiği bir sistemdir. Lastikçi dükkanınızın gerçek kar-zarar durumu net olarak ortaya çıkar ve vergiler bu gerçek kar üzerinden hesaplanır.
Gerçek usulde, yasal defterlerin tutulması ve serbest muhasebeci mali müşavir ile çalışılması zorunludur.
Lastikçiler İçin Geçiş Kriterleri
2025 yılı itibarıyla, lastikçi işletmelerinin basit usulden gerçek usule geçmesi gereken durumlar:
1. Gelir Haddi Aşımı: Yıllık brüt satış hasılatınız (lastik satışı + hizmet gelirleri) belirlenen sınırı aşarsa.
2. Alış Haddi Aşımı: Yıllık lastik ve malzeme alımlarınızın toplamı haddi geçerse.
3. Gönüllü Geçiş: Sınırlar altında kalsa bile, daha profesyonel yönetim için kendi isteğinizle geçebilirsiniz.
4. Filo Anlaşmaları: Büyük firmalar, kurumlar veya filo şirketleriyle anlaşma yaparsanız genellikle gerçek usul şart koşulur.
Lastikçi Sektörüne Özel Hesaplama Örneği
Somut bir örnekle durumu değerlendirelim:
Örnek: Kocaeli'nde lastikçi dükkanı işleten Mustafa Bey'in 2024 yılı verileri:
- Yıllık toplam ciro: 2.150.000 TL
- Lastik satış geliri: 1.650.000 TL
- Hizmet gelirleri (montaj, balans, rot): 350.000 TL
- Jant satışları: 150.000 TL
- Yıllık lastik alışları: 980.000 TL
- Yıllık diğer malzeme alışları (jant, oto aksesuar): 185.000 TL
- Aylık satılan lastik adedi: Ortalama 250 adet
- Personel: 2 kişi
Mustafa Bey'in hem cirosu hem de alış tutarı basit usul sınırlarını aşmış durumda. 2025 yılında gerçek usule geçmek zorundadır.
Lastikçiler İçin Gerçek Usule Geçişin Avantajları
KDV İndirimi: Gerçek usulde, satın aldığınız tüm lastiklerdeki, jantlardaki ve diğer ürünlerdeki KDV'yi indirim konusu yapabilirsiniz. Lastikçilikta ürün maliyeti yüksek olduğu için bu önemli bir avantajdır.
Gider Kayıtları: Kira, elektrik, ekipman (balans makinesi, sökme-takma makinesi) bakımı, personel maaşları gibi tüm giderlerinizi kayıt altına alabilirsiniz.
Amortisman: Pahalı ekipmanlarınızın (lift, hizalama cihazı, kompresör) amortismanını kullanabilirsiniz.
Kurumsal Müşteriler: Filo şirketleri, büyük firmalar, kamu kurumları genellikle gerçek usulde olan lastikçilerle çalışır.
Tedarikçi İlişkileri: Lastik distribütörlerinden daha iyi ödeme koşulları (vadeli çalışma) alabilirsiniz.
Marka Bayiliği: Büyük lastik markaları (Michelin, Bridgestone, Continental vb.) bayilik verirken genellikle gerçek usul şartı arar.
Kredibilite: Banka kredisi alırken daha avantajlı konumdasınızdır.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Muhasebe Maliyeti: Aylık 2.500-6.000 TL arası muhasebeci ücreti ödemeniz gerekecektir.
Stok Yönetimi: Lastiklerin ebat, marka, mevsime göre stok takibi yapılmalıdır. Bu oldukça detaylı bir iştir.
Belge Düzeni: Tüm lastik alışlarınızda fatura almanız zorunludur.
Hizmet Faturaları: Montaj, balans gibi hizmetleriniz için de düzenli fatura kesmeniz gerekir.
Garanti Takibi: Lastik garantilerini, iade-değişim işlemlerini kayıt altında tutmalısınız.
Geçiş Süreci Adım Adım
- Planlama (Kasım-Aralık): Bir sonraki yıl gerçek usule geçiş kararınızı verin ve hazırlıklara başlayın.
- Mali Müşavir Seçimi: Otomotiv sektörü ve özellikle lastikçilik konusunda deneyimli bir SMMM bulun.
- Bildirim (Ocak): Takvim yılı başında vergi dairesine gerçek usule geçeceğinizi bildirin.
- Defter Tasdiki: Defterlerinizi tasdik ettirin. E-defter sistemi tercih edilebilir.
- Stok Programı: Lastik stok yönetimi için uygun bir yazılım edinin veya Excel tablosu hazırlayın.
- Envanter: Geçiş tarihinde depoda bulunan tüm lastiklerin, jantların sayımını yapın ve değerlerini tespit edin.
- Sistem Kurulumu: Kasa, fatura, stok sistemlerinizi kurun.
- Personel Eğitimi: Çalışanlarınıza yeni sistem hakkında bilgi verin.
Lastikçi İşletmecileri İçin Pratik Öneriler
Distribütör Seçimi: Düzenli fatura veren, güvenilir lastik distribütörleriyle çalışın.
Stok Kartları: Her lastik ebadı ve markası için ayrı stok kartı tutun. Örnek: 205/55 R16 Bridgestone Turanza ayrı kart.
Hizmet Fiyatlandırması: Montaj, balans, rot gibi hizmetleriniz için net fiyat listesi oluşturun ve görünür yerde asın.
Günlük Satış Raporu: Her gün kaç lastik satıldığını, ne kadar hizmet geliri elde edildiğini kaydedin.
Mevsimsel Planlama: Kış lastiği ve yaz lastiği sezonlarına göre stok planlaması yapın.
Müşteri Kartları: Düzenli müşterilerinizin araç bilgilerini, lastik tercihlerini kaydedin.
Garanti Yönetimi: Satılan lastiklerin garanti sürelerini takip edin.
Hurda Lastik: Toplanan hurda lastiklerin kayıtlarını tutun, çevre mevzuatına uyun.
Özel Durum: Filo Anlaşmaları ve Kurumsal Satış
Eğer filo şirketleriyle veya kurumlarla çalışıyorsanız:
- Sözleşmeleri yazılı hale getirin
- Ödeme vadelerini net belirleyin
- Toplu iş yapılacaksa, özel fiyat listesi hazırlayın
- Faturalamanın düzenli olmasına özen gösterin
- Araç bazlı kayıt tutun (hangi araca ne takıldı)
Lastik Karlılığı Hesaplama Örneği
Örnek - Bir Adet 205/55 R16 Yaz Lastiği:
- Alış fiyatı (KDV dahil): 1.800 TL
- Alış fiyatı (KDV hariç): 1.525 TL
- Montaj işçiliği: 150 TL
- Balans işçiliği: 100 TL
- Valf, ağırlık vb.: 50 TL
- Toplam Maliyet: 1.825 TL
- Satış Fiyatı (montaj-balans dahil): 2.400 TL
- Brüt Kar: 575 TL
- Kar Marjı: %24
Gerçek usulde bu hesabı detaylı yaparak hangi lastik markalarında, hangi ebatlarda daha karlı olduğunuzu görebilirsiniz.
Mevsimlik Geçiş Dönemleri
Lastikçilikte mevsimsellik çok belirgindir:
- Ekim-Kasım: Kış lastiği yoğunluğu
- Mart-Nisan: Yaz lastiği yoğunluğu
- Bu dönemlerde stok ve personel planlaması kritiktir
- Yoğun dönem öncesi stok sayımı mutlaka yapılmalı
Ekipman Yatırımları
Gerçek usulde ekipman alımlarında:
- Lift, balans makinesi, hizalama cihazı gibi ekipmanların faturaları önemlidir
- Amortisman hesabı ile vergi avantajı sağlanır
- Ekipman bakım kayıtları tutulmalı
- Leasing ile alınan ekipmanların kaydı özel dikkate tabidir
Lastikçilik, otomotiv sektörünün istikrarlı ve sürekli talep gören hizmet alanlarından biridir. İşletmenizin büyümesi, müşteri portföyünüzün genişlemesi ve kurumsal anlaşmalar yapmanız başarınızın göstergesidir. Basit usulden gerçek usule geçiş, bu büyümenin doğal bir parçasıdır.
Gerçek usul, başlangıçta daha fazla evrak ve maliyet gibi görünse de, size işletmenizin gerçek mali durumunu gösterir, KDV indirimleriyle tasarruf sağlar ve kurumsal müşterilere hizmet verme imkanı tanır. Özellikle lastik gibi yüksek maliyetli ürün satıyorsanız, gerçek usulün avantajları dezavantajlarından çok daha fazladır.
Hesapbilir.com olarak, lastikçi işletmenizin tüm mali ve muhasebe süreçlerinde yanınızdayız. Detaylı stok yönetimi, vergi planlaması ve profesyonel destek için uzman ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
