Dijitalleşmenin hayatımızı şekillendirdiği en önemli alanlardan biri iş yapış şekillerimiz ise, bir diğeri de yapılan işleri kayıt altına alma şeklimiz. Ticaret evreninde muhasebenin yeri nasıl yadsınamıyorsa, e-dönüşümle birlikte hayatımıza giren yeni uygulamalar da zamanla aynı derecede önem kazanıyor. Dijital Hizmet Vergisi’ni, en kısa şekliyle dijital ortamlarda sunulmakta olan tüm hizmetlerden alınacak vergi olarak tanımlayabiliriz. Bu vergi türünün kapsamını ve dijital hizmetlerin neler olabildiğini sıralamak gerekirse:
  • Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmeti,
  • Görsel, işitsel ya da dijital içeriklerin dijital ortamda satışı,
  • Bu içeriklerin dijital ortamda dinlenmesi, izlenmesi, oynanması ya da elektronik cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılmasına yönelik hizmetler,
  • Kullanıcıların etkileşime geçebildikleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesine ilişkin hizmetler ve
  • Dijital hizmet sağlayıcıların sunduğu aracılık hizmetleri.
Dijital Hizmet Vergisi’nin en temelde hedeflediği hizmet türü dijital reklamcılık olduğundan, bu vergi birçoğumuz tarafından dijital reklam vergisi, bazen de kısaca dijital vergi olarak anılmaktadır. Kısacası, dijital vergi nedir diye sorulduğunda şu an için aklımıza başka bir vergi türü ya da uygulama değil, Dijital Hizmet Vergisi gelmelidir.

Dijital Hizmet Vergisi’nin yükümlülükleri nelerdir?

Mükellefler için Dijital Hizmet Vergisi yükümlülükleri konusuna değinmek gerekirse, öncelikle söylememiz gerekir ki Dijital Hizmet Vergisi, bu verginin mükellefi olan ya da vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulan gerçek veya tüzel kişiler namına tarh olunmaktadır. 7194 Sayılı Kanun, madde 6/1 uyarınca birer aylık vergilendirme dönemleri bulunur. Beyanname vermesi zorunlu olan mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar, ilgili vergilendirme dönemine ait vergiyi, beyanname veriliş süresi içinde ödemelidir. Mükellefler için beyanname verme zorunluluğu, vergilendirme döneminde kazanç elde edilmese de devam eder. Vergi sorumlularının ise söz konusu vergiye tabi bir işlemin bulunmadığı vergilendirme dönemleri için beyan zorunluluğu bulunmaz. Her bir hizmet türünden elde edilen kazancın (hasılatın), beyannamenin matrah alanındaki ilgili hizmet türüne ait satırda ayrı ayrı gösterilmesi gerekir. Beyannameler, GİB’in dijital hizmetler web sitesine, elektronik ortamda gönderilmektedir. Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, Dijital Hizmet Sağlayıcılar’ın sunduğu hizmete erişim engellenebilir. Erişim engelleme kararından önce ihtar yoluyla ilgili yükümlülüğün 15 gün içinde yerine getirilmesi istenir. Yükümlülük yerine getirilmezse bu durumda Dijital Hizmet Sağlayıcı hakkında alınan karar, erişim sağlayıcılar ile paylaşılması için BTK’ye (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) gönderilir ve erişim engelleme kararı, gelen bildirim sonrasında 24 saat içinde uygulanır. Mükellef yükümlülüğünü yerine getirdiğinde ise, Bakanlıkça erişim engelinin kaldırılması kararı verilir. Bu karar BTK'ye iletilerek, yine 24 saat içinde, dijital hizmetlere erişimin açılması söz konusu olur.

Dijital Hizmet Vergisi özellikleri

Dijital Hizmet Vergisi’ni diğer vergilerden ayıran bazı farklar bulunmaktadır. Bunların bir kısmını yazımızın diğer başlıklarında işlesek de konu bazlı özellikler dışında kalan farkları işaret eden Dijital Hizmet Vergisi özellikleri kısaca şunlardır:
  • Bu vergi türü, yüksek ciro elde eden dijital hizmet sağlayıcı işletmeleri ilgilendirmektedir.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi alacağını garanti altına almak amacıyla ülkemizde iş yeri ve ikametgâhı bulunmayan mükelleflerle birlikte bu işlemlere taraf olanları ve ödemeye aracılık edenleri de verginin ödenmesinden sorumlu tutabilmektedir.
  • Vergiye tabi kazancın döviz üzerinden hesaplanması durumunda yabancı para, kazancın elde edildiği tarihteki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası alış kuru üzerinden Türk lirasına çevrilir.
  • Dijital Hizmet Vergisi, fatura ve muadili belgelerde ayrıca gösterilmez.

Dijital Hizmet Vergisi oranı

Dijital Hizmet Vergisi matrahı, yukarıda saydığımız vergiye tabi hizmetler üzerinden elde edilen kazançtır. Vergi matrahı maliyet, gider ya da diğer vergiler nedeniyle indirim yapılmadan hesaplanır. Dijital Hizmet Sağlayıcının elde ettiği kazanç %7,5 oranında Dijital Hizmet Vergisi’ne tabi olur. Konuya ilişkin güncel bilgilere göre Dijital Hizmet Vergisi’nin oranı, (Cumhurbaşkanı yetkileri kapsamında) Cumhurbaşkanı tarafından, hizmet türleri bakımından ayrı ayrı ya da birlikte %1’e kadar indirilebilir veya iki katına kadar artırılabilir.

Dijital Hizmet Vergisi vergilendirme dönemi

Bu vergi türünün vergilendirme dönemi, doğrudan takvim yılının birer aylık dönemleri olarak belirlenmiştir. Hizmet türü ve faaliyet hacmine göre bu süre Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 3'er aylık tespit edilebilir. Mükellefin merkezinin ülkemizde olmaması halinde, vergilendirilmesi söz konusu işlemlerin tarafları ve ödemeye aracılık yapanlar vergi beyanından da sorumlu tutulmaktadır. Beyannameler, vergilendirme döneminin devamındaki ayın son günü akşamına kadar verilir ve vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir. Beyannameler, GİB’in dijital hizmetler web sitesinden elektronik ortamda gönderilir. Dijital Hizmet Vergisi ödemesi ise, vergi daireleri ile yetkili bankalardan ve Gelir İdaresi Başkanlığının web sitesi üzerinden, yetkili bankaların kartları veya kredi kartları ile de gerçekleştirilebilir.

Dijital Hizmet Vergisi’nin mükellefi

7194 Sayılı Kanun’un 3. maddesine göre Dijital Hizmet Vergisi mükellefi, Dijital Hizmet Sağlayıcıları’dır. Dijital Hizmet Sağlayıcıları’nın tam mükellef olup olmadığı, dar mükellefiyette ise faaliyetlerini Türkiye'deki iş yeri ya da temsilcileri üzerinden gerçekleştirip gerçekleştirmediği vergi mükellefiyetine etki etmez. Vergi mükellefiyeti, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı nezdinde ve elektronik ortamda kurulmaktadır. İlk kez Dijital Hizmet Vergisi beyannamesi verecek olan mükelleflerin, öncelikle GİB’in dijital hizmetler web sitesi’nde bulunan formu doldurmaları gerekir. Türkiye'deki kazancı 20 milyon Türk lirasından ya da dünya genelinde kazancı 750 milyon Euro’dan (yahut muadili yabancı para karşılığı Türk lirasından) daha az olan mükellefler Dijital Hizmet Vergisi’nden muaftır.