Girişiminizi hayata geçirmeye başladınız ve sıra alan adı (domain) almaya geldi. Alan adları ip adresi diye tabir edilen, bilgisayarların birbirini görmesini sağlayan numerik sisteminin daha kolaylaştırılmış ve rahatça girilebilmesi için kelimelerle ifade edilen halidir. Alan adını adres çubuğuna yazdığımızda, bu alan adının ip adresi çözümlenir ve daha sonra sizi bu ip adresindeki sunucuya bağlanırsınız. Alan adları konusunda önünüzde iki tane seçenek vardır:
  • TR uzantılı alan adları (com.tr, org.tr vb.) ve
  • TR uzantılı olmayan alan adları (.com, .org. .co vb.)
Bu alan adı türlerinden birini seçmek zorunda değilsiniz, eğer alınmamışsa hem TR uzantılı alan adını hem de TR uzantılı olmayan alan adını alabilirsiniz. ".com" alan adı oldukça önemli ve prestijlidir, ancak “. com.tr" alan adları da güvenilir ve aynı şekilde önemlidir. TR uzantılı alan adlarının ODTÜ bünyesindeki www.nic.tr üzerinden resmî belgeler sunularak alınması, TR uzantılı alan adlarını daha güvenilir ve önemli kılar. Ticari işler için ".com" veya “. com.tr" alınması daha uygundur; ".net" veya ".net.tr" servis sağlayıcılar, ".org" veya "org.tr" ise dernekler tarafından sıkça kullanılır. Ancak alan adları "First Come, First Served" (İlk gelen alır) kuralı uyarınca ilk başvuran kişiye tahsis edildiğinden ticaret unvanınız, markanız veya arzuladığınız alan adı boşta olmayabilir. TR uzantılı alan adı (com.tr, org.tr vb.) tahsisini ODTÜ bünyesindeki www.nic.tr sağlamaktadır. TR uzantılı alan adınızın uygun olup olmadığını da buradan sorgulayabilirsiniz. Girişiminiz için TR uzantılı alan adı almanın üç yolu vardır:
  • Ticaret unvanı ile alan adı tahsisi
  • Marka tescili ile alan adı tahsisi
  • Belge sunmadan alan adı tahsisi

Hangi Alan Adını, Nereden Almalıyım?

TR uzantılı alan adları
  • Ticaret unvanı ile TR uzantılı alan adı almak için ticaret unvanında alınmak istenen ibarenin yer alması gerekmektedir. Tahsis edilecek alan adı için ilgili ticaret unvanının “ayırt edici” ve “esas unsurunu" oluşturan ibareler esas alınır. Ticaret unvanınızı gösteren, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından verilen Ticari Sicil Tescil Belgesi ile nic.tr adresinden TR uzantılı alan adınızı tahsis edebilirsiniz.
  • Marka tescili ile TR uzantılı alan adı alabilmek için marka tescilinde alınmak istenen ibarenin olması gerekmektedir. Marka tescil başvurusu yapılan bir markanın alan adının alınması için marka tescil işleminin tamamlanmasını beklemek gerekmez. Marka tescil başvurusunu yaptıktan hemen sonra başvuru belgeleriyle veya mevcut Marka Tescil Belgesi ile nic.tr adresinden TR uzantılı alan adınızı tahsis edebilirsiniz.
  • "biz.tr", "info.tr", "tv.tr", "web.tr, "gen.tr" gibi bazı alan adlarını herhangi bir belge sunmadan nic.tr adresinden yalnızca ödeme yaparak tahsis edebilirsiniz.
TR uzantılı olmayan alan adları TR uzantılı olmayan (.com, .org., .co, vb.) alan adlarını satan birçok site mevcuttur. Bu alan adlarını alırken herhangi bir belge sunmanız veya hak talep etmeniz gerekmez. Müsait durumdaki TR uzantılı olmayan alan adlarını internet üzerinden yalnızca ödeme yaparak satın alabilirsiniz. Neden ".tr" değil de “. com.tr" Diğer ülkeler alan adlarını ".de" (Almanya), ".fr" (Fransa), ".it" (italya) vb. olarak kullanmaktadırlar ama Türkiye ".tr" yerine “. com.tr" alan adını kullanmaktadır. Bunun nedeni üç şekilde alan adı kaydı yapılmasıdır. Global düzeyde alan adı ".com"; ikinci düzey tek alan adı modeli ".tr" ve ikinci düzey alt alan adı modeli "com.tr", "net.tr" gibidir. Türkiye, 1990 yılında TÜVAKA (Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) tarafından alınan karar doğrultusunda “ikinci düzey alt alan adı modeli”ni ("com.tr", "net.tr") benimsemiştir. Dolayısıyla, alan adları “ikinci düzey alt alan adı modeli” ("com.tr", "net.tr") olarak tahsis edilmektedir. Şu anda ODTÜ’nin alan kaydı veren sitesi www.nic.tr ve Genelkurmay’ın sitesi www.tsk.tr bilinen 2 tane ".tr" uzantılı web sitesi vardır. Ancak gelecekte ".tr" alan adı tahsisi için "TRABİS"'in kurulum çalışmaları devam etmektedir.

TRABİS Nedir?

5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'nun 35. maddesi gereğince "*internet alan adlarının tahsisini yapacak kurum veya kuruluşun tespiti ile alan adı yönetimine ilişkin usul ve esaslar *Ulaştırma Bakanlığı tarafından belirlenir". Bu kapsamda hazırlanan İnternet Alan Adları Yönetmeliği 7 Kasım 2010 tarihinde yayımlanmıştır. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu bu yönetmeliğinin 14. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca "TRABİS'i kurmak ve işletmek veya belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde TRABİS'in üçüncü bir tarafça kurulması ve işletilmesini sağlamak"la görevlendirilmiştir. ".tr" ağ bilgi sistemi olan "TRABİS"; ".tr" uzantılı internet alan adı sisteminin ve buna ait merkezi veritabanının işletilmesine, rehberin oluşturulmasına, güncellenmesine ve rehberlik hizmetinin sunulmasına ve alan adı başvuru işlemlerinin gerçek zamanlı olarak yapılmasına imkân veren, tüm bu faaliyetlerin güvenli ve iş sürekliliğini sağlayacak şekilde gerçekleştirildiği sistem olarak tanımlanmaktadır. TRABİS'in faaliyete geçmesi ile birlikte ".tr" alan adının yanında çeşitli sayıda jenerik üst düzey alan adı (.app, .blog, .ist, .travel, .book vb.) da tahsis edilmeye başlanacak. Ancak mevcut durumda ODTÜ www.nic.tr yönetimi ile Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu arasında alan adı tahsisi işleminin TRABİS'e devri hususunda hukuki süreç devam ettiğinden TRABİS henüz faaliyete geçmemiştir.